“Kuruşlarımızı almayacak kadar zengin değiliz”

Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “AVM’ler başta olmak üzere büyük market ve mağazalarda nakit alışverişlerde kuruşlu para üstleri başta olmak üzere 1 TL’ye kadar verilmiyor. Bu ise yeni bir haksız kazanç elde etme yoludur. Halbuki piyasada yeteri kadar bozuk para var. Öyle ki bu yılın ilk 5 ayında 179 milyon 760 bin adet 1 lira, 70 milyon 218 bin adet 50 kuruş, 78 milyon 264 bin adet 25 kuruş, 73 milyon 524 bin adet 10 kuruş, 141 milyon 906 bin adet 5 kuruş, 36 milyon 184 bin adet 1 kuruş darphane tarafından piyasaya verildi. Bu yılın ilk 5 ayında darphane tarafından toplam 579 milyon 856 bin adet bozuk para piyasaya sürülmesine rağmen işletmeler tarafından müşterilere pozuk para verilmemesi düşündürücü olup aklımıza piyasaya sürülen bu kadar bozuk nereye gidiyor sorusu geliyor. Ekonomide gelinen bugünkü noktada vatandaşlarımız 1 kuruş dahi olsa para üstlerini mutlaka almalı” dedi.

2009 yıldan 2018 yılı Mayıs başına kadar 317 milyon 696 bin 62 adet madeni paranın tedavüle verildiğini ifade eden Palandöken, “Vatandaşımızın cebine 2009’dan bu yana da 7 milyar 317 milyon 696 bin 62 adet madeni para girmiş oldu. 2009 yılından bu yana piyasaya 1 milyar 767 milyon 940 bin 750 adet 5 kuruş sunuldu. Söz konusu dönemde piyasaya 1 milyar 678 milyon 75 bin 512 adet 1 lira, 749 milyon 947 bin 950 adet 50 kuruş, 1 milyar 83 milyon 700 bin 250 adet 25 kuruş, 1 milyar 761 milyon 494 bin 50 adet 10 kuruş ve 276 milyon 537 bin 550 adet 1 kuruş verildi” dedi.

“Almadığımız kuruşlar işletmelere kâr kalıyor”

Vatandaşın küçük para olarak görüp almadığı para üstlerinin işletmelere haksız kazanç elde ettirdiğine dikkati çeken Palandöken şunları söyledi:

“Piyasadaki bu kadar bozuk para nerede diye soracak olursak, para üstü vermeyen işletmelerin kasasına haksız olarak girdiğini söyleyebiliriz. Vatandaş da, 1, 5, 10, 25 kuruş gibi küçük paralara tenezzül etmeyince bu durum işletmelerin işine geliyor. Az para algısı yaratılmasını etiketler üzerinde de oldukça sık görüyoruz. Etiketin üzerine 39,90 veya 39,99 yazıp ucuz algısı yaratılıyor ama kasada nakit ödemelerde ne 10 kuruş ne de 1 kuruş verilmiyor. Para üstünü tam almak için kredi kartı ile ödeme yapmak gerekir bu sefer de vatandaş kredi kartlarına yüklenip borç ile uğraşıyor. Bu yüzden kaç kuruş olursa olsun ısrarla vatandaş para üstünü almalı. Bu bizim en doğal ve yasal hakkımızdır. Esnafımız sakızla dahi olsa para üstünü mutlaka verir. Haksız kazanç sağlayan işletmelere geçit verilmemeli.”