Toplumsal Tarih'te Ekim'de Evliya Çelebi'nin Seyahatname'si var

Toplumsal Tarih 298. sayısında Osmanlı dergâhlarının devletle ilişkilerinin ne derece çeşitli olabileceğine örnek teşkil eden bir konuyu kapağa taşıyor. Hüseyin Göçen’in „Sığırcık Suyu Şeyhleri“ başlıklı yazısı, Ankara‚da bulunan bir dergâh ve onun kurucu şeyhiyle oğullarının keramet eseri çıktığı kabul edilen bir suyu çekirge istila eden yerlere götürmek karşılığında vergiden muaf tutulmalarının öyküsünü anlatıyor. Dergâhın ömrünün uzunluğu, giderek tüm imparatorluk coğrafyasına yayılmış bir mitin, onun siyasi güçle ilişki kurmakta çok işlevsel olabildiğini gösteriyor.

Abdullah Saydam’ın „Nikaha İtiraz: Onlar Süt Kardeşleridir“ başlıklı yazısı Osmanlı döneminde aile oluşumu, taraflar arasındaki tartışmalar, evlilikle ilgili gelenekler ve mahkemelerin aile ilişkilerine yaklaşımı gibi ilginç konuları gündeme getiriyor. 1832 yılında Trabzon Şer’iye Mahkemesi’nde süt kardeşliği iddiasıyla açılmış bir nikaha itiraz davası ve davada sunulan argümanların Osmanlı aile ve toplum hayatına dair öğretebilecekleri üzerinde duruyor.

Samuel J. Hirst’in „Georgiy, Sovyet Dış Politikası ve Türk İhtilali“ başlıklı makalesi, Sovyet-Türk uzlaşısının ilk evresinde hariciye komiseri olarak görev yapan Georgiy Çiçerin’in fikirlerini ve aldığı kararları inceleyerek, Moskova ve Ankara’nın yakınlaşma sürecinde Sovyet Rusya’nın içinden geçtiği ideolojik dönüşüme ışık tutan iki bölümden oluşan bir yazı dizisinin ilk bölümünü oluşturuyor. Bu bölüm Çiçerin’in entelektüel formasyonuna, devletler arası ilişkilerin tesis edilmesindeki rolüne ve Ankara ile ilk münasebetlerin başlangıcından 1921 Türk-Sovyet Antlaşmasına kadar geçen süre boyunca yaptıklarına değiniyor.

Resul Babaoğlu, „Demokrat Partinin Son İktidar Yılında Uluslararası Bir Basın Polemiği: ‚Türkiye Yeniden Dine mi Dönüyor?'“ başlıklı yazısında Demokrat Parti’nin din konusundaki politikalarının dış basında nasıl değerlendirildiğini ve cevaplandığını tartışıyor.

Bu sayıda, Ayşe Ozil’in Emrah Safa Gürkan’la tarihçiliği ve çalışmaları üzerine keyifle okunan bir söyleşisi de yer alıyor. Nuran Tezcan ise Evliya Çelebi’nin Viyana Kralı I. Leopold’ün boynundaki Altın Post figürü üzerine siyasetnamesindeki yorumunu aktarıyor.

Yurt Yayınları, Bosna Sancak Kültür Vakfı ve Tarih Vakfı’nın işbirliği ile Boşnak halkının tarihi üzerine çok önemli bir kitabı basmaya hazırlanıyor. Hüseyin Gül Boşnakların Tarihi başlıklı bu önemli kitabı Toplumsal Tarih dergisinde tanıtırken, Mehmet Akif Göğüsgeren ise yakın tarihimizde yaşadığı trajedinin Boşnak kimliği üzerindeki etkisini ve Bosna Sancak Kültür Vakfı’nın Türkiye’deki Boşnak topluluğuna yönelik faaliyetlerini anlatıyor.

Edhem Eldem, L’Illustration’un 18 Ağustos 1877 tarihli nüshasından derginin ressam ve muhabirlerinin Osmanlı-Rus Savaşı’nın sürdüğü bölgelerden ilettikleri yazı ve görüntüleri aktarıyor. Emel Seyhan „Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay“ ile dergiye katkıda bulunmaya devam ediyor. „Osmanlı’da Gayrimüslim Basından“ başlıklı köşede ise Murat Cankara, Ermenice harfli Türkçe olarak yayımlanan Manzume-i Efkar gazetesinden Osmanlı Ermenilerinin Türkçeyle ilişkileri bakımından dikkate değer bir tartışmayı aktarıyor.