Türkiye’nin Milli Parkları (Türkiye’deki milli parkların listesi ve isimleri)

Zengin bir bitki örtüsü ve pek çok hayvan türünün içinde barındığı bir ekosisteme sahip olan milli park alanının büyük bölümü, Soğukoluk tepesi üzerinde yer alır. Tepenin kuzey yamaçlarına bakan bölümde yer alan ve Karaçam ağaçlarından oluşan doğal kalıntı orman ile plantasyon sarıçam ormanı Yozgat Çamlık Milli Parkı’nın önemli değerlerini oluşturur. Şehrin 2 km güneyinde yer alan bu parkın içinde üç yıldızlı bir otel olmasının yanı sıra, kamp yerleri, restoran, çocuk oyun parkı, soğuk su çeşmeleri bulunmaktadır.

Aynı zamanda antik çağ yerleşimlerine yoğun olarak rastlanan bir bölgede yer alan milli park alanı M.Ö. 8 yüzyıldan itibaren Anadolu’ya yerleşmeye başlamış Lidyalılar ile onların egemenliğine son verecek Perslerin izlerini de taşır. Bölgeye Cennet anlamına gelecek bir isimle ilk defa adlandıranların da Persler olduğu bilinir. Kuş Cenneti’yle ilgili ünlü Türk gezgini Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde de anlatılar bulunmaktadır.

Bursa ili sınırları içinde, 13.042 hektarlık bir alana yayılmış olan milli park yüksekliği 254 metre olan Uludağ’ı içine alır. Orman bölgelerini çeşitli yüksekliklere bağlı olarak net bir biçimde gözlemlemeye müsait bir bitki örtüsüne sahip olan alan dünya ormancılık literatüründe özellikle önemlidir. Yaz mevsiminde trekking, dağcılık kampçılık, piknik gibi aktiviteler yapılan Uludağ, kış mevsiminde önemli bir kış sporları merkezine dönüşür.

Ortalama süreyle 4 ay boyunca kış sporlarının yapılabildiği Uludağ’da kayak, snow board, big foot, buz pateni, kar motosikleti gibi aktiviteler gerçekleştirilir. Pek çok doğa yürüyüşü parkurunun da yer aldığı Uludağ’da tüm Bursa ve Gemlik Körfezi’nin panoramik olarak en iyi seyredilebileceği noktalar da bulunur. Zirvesi, gölleri, yaylaları ve her mevsim yapılabilecek aktivitelerinin yanında muhteşem manzaralara da ev sahipliği yapan Uludağ Milli Parkı, Türkiye’nin en gözde kış sporları merkezidir.

Kimileri birbirine yeraltı sularıyla bağlı yedi gölün etrafında, Türkiye’nin en güzel ve karışık ormanlarına sahiptir. İçinde barındırdığı pek çok ağaç türünün yanı sıra, çalı formunda ve otsu bitkilerden oluşan yaklaşık 240 farklı türle de Yedigöller Milli Park’ında karşılaşmak mümkündür. Bu çok çeşitli ve yoğun bitki türünün farklı zamanlarda, farklı renklerde çiçek açarak oluşturdukları mozaik görünüm Türkiye’nin bu milli parkıyla özdeşlemiştir. Eşsiz fotoğraflar ortaya çıkaran bu görüntüler, doğa fotoğrafçılarının da Yedigöller Milli parkına özel bir ilgi duymasını sağlamıştır.

Ege Bölgesi’nde, Aydın ili sınırları içinde yer alan milli park alanı 27.589 hektarlık bir bölgeyi kaplamaktadır. Dilek Yarımadası, Türkiye’deki maki bitki örtüsünün en iyi örneklerine sahiptir ve kuzey bölümlerinde Karadeniz florasına ait bitki türlerini de barındırmaktadır. Ayrıca Dilek Yarımadası’nda Türkiye’nin en temiz ve doğal sahilleri bulunmaktadır. Bu kıyılar tüm dünyada yalnızca 500 adet kalmış olan Akdeniz Fokları’nın doğal yaşam alanıdır.

Akdeniz Bölgesi, Isparta ili sınırları içinde yer alan milli park 55.106 hektarlık bir alana yayılmıştır. Karstik yapıdaki bir jeolojik bölge üzerinde yer alan milli park alanı Pınar Gözü Mağarası, Beyşehir Gölü gibi kaynak değerleri içinde barındırırken yayıldığı geniş bölgenin sahip olduğu bütün nitelikleriyle görülmeye değerdir. Sedir ağaçlarıyla tanınan Kızıldağ Milli Parkı, Beyşehir Gölü’nün sahip olduğu su kuşu potansiyeliyle de dikkat çekmektedir.

Kızıldağ bölümü akciğer ve astım hastaları için de şifa kaynağı olan milli park alanında dağlık alanlar, yaşlı orman örtüsü, akarsu ve göl yüzeyleri bir arada bulunmaktadır. Göle bakan yamaçlardaki karaçam, ardıç ormanlarıyla iç bölümlerde kalan karışık ormanları ile Dedegöl Dağı’nın hemen hemen yıl boyu karla kaplı olan zirvesini de içinde barındıran Kızıldağ Milli Parkı, ziyaretçilerine Akdeniz bölgesinde rüya gibi bir atmosferde geçirilecek anları sunmaktadır.

Kızılçam ormanları ve maki florasıyla örtülü olan alanda, nesli tehlikede olan Alageyik gibi canlı türleri de yaşamaktadır. Mecene Kanyonu gibi derinliği 600 metreyi bulan ve heyecan verici doğa manzaralarının oluşmasını sağlayan jeolojik oluşumlarında yer aldığı Güllük Dağı – Termessos Milli Parkı ziyaretçilerine zengin bir doğal yaşamın orta yerinde antik şehir kalıntılarını görme imkanını tanımaktadır.

Isparta ili sınırları içinde, Akdeniz Bölgesi’nde yer alan milli park alanı, Eğirdir Gölü’nün güneye bakan devamıyla arasında yer alan dar bölgenin alüvyonlarla dolması sonucu ayrı bir göl halini almış olan Kovada Gölü ve çevresini kapsamaktadır. Çevresi 20.6 km olan Kovada Gölü deniz seviyesinden 900 km yüksekliktedir ve ekosistemi ile bitki örtüsünün zenginliği milli parkın eşsiz peyzaj güzelliklere sahip olmasını sağlar.

Karstik tektonik bir polye olan Kovada Gölü’nün turkuaz rengi sularıyla buluşan Kızılçam, endemik Kasnak meşesi ve çınar ağaçlarının ağırlıkta olduğu ormanlarıyla hem yöre insanı hem de uzaklardan gelecek ziyaretçileri için önemli bir rekreasyon alanı olma özelliğini gösterir. Sazan, tatlı su levreği ve ıstakozu gibi türleri de içinde barındıran Kovada Gölü Milli Parkı kampçılık, doğa yürüyüşü, fotoğrafçılık gibi aktivitelerin yanında olta balıkçılığı yapılmasına da uygun bir alan oluşturur.

Doğu Anadolu Bölgesi’nde Tunceli ili sınırları içinde 42.675 hektarlık bir alana yayılmış olan milli park, Munzur Dağları’ndan büyük gözeler halinde doğan Munzur Suyu’nun sulayarak zengin bir bitki örtüsü ve doğal yaşam çeşitliliğini oluşturduğu bir alanı kapsamaktadır. Deniz seviyesinden 2500 m yükseklikte meşe ağaçlarının hakim olduğu milli park alanında, endemik bitki türleri ve yöreye özgü hayvan türlerinin varlığı bölgeyi eşsiz bir değerde bir coğrafyaya dönüştürür.

Milli Parkın kuzeyinde, 2000-3000 metrelik zirvelerde yer alan krater gölleri ile Ovacık ilçe düzlüğünde bulunan gözeler ve kanyonlar alanın peyzaj güzelliğine eklenir. Munzur Vadisi’nin, Munzur Suyu’na katılan Mercan Deresi’nin vadisine inene yamaçlarında yer alan Kırk Merdiven Şelaleleri de Munzur Vadisi Milli Parkı’nın görülmeye değer güzelliklerindendir.

Akdeniz bölgesinde Batı Torosları oluşturan Beydağları’nı içine alan milli park alanı 31.018 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Pamfilya ve Likya sahilleri arasındaki şerde yerleşmiş olan milli park alanında, pek çok antik kent yerleşimi bulunur. Deniz kıyısında kurulmuş Olimpos, Phaselis, İdyros gibi bu kentler dönemlerinin önemli merkezleri olmuşlar ve günümüz açısından da paha biçilmez tarihi kalıntılar halini almışlardır.

Beydağları Sahil Milli Parkı içinde yer alan Olimpos Antik Kenti yakınlarında ünlü ozan Homeros’un İlyada Destanı’nda geçen kimera ve bellerofon efsanelerine konu olan ve yüzlerce yıldır yanan bir alevi bulunur. Yanartaş adı verilen bu alan milli park ziyaretçilerini yüzlerce yıl önceki insanların efsaneleriyle burun buruna getirir. Dağ ve denizin birleştiği doğası ve tarihi değerleriyle Beydağları Sahil Milli Parkı Türkiye’nin çok önemli değerlerinden birini oluşturur.

Akdeniz Bölgesi’nde Antalya ili sınırları içinde 35.719 hektarlık alana yayılmış olan milli parkın en önemli kaynak değerini Köprüçayı Irmağı’nda meydana gelmiş olan 14 km uzunluğundaki yarma vadi oluşturmaktadır. Duvar yükseklikleri yer yer 100 m’yi aşan Köprülü Kanyon Türkiye’nin en görkemli jeolojik oluşumlarından biridir. Aynı zamanda popüler bir rafting alanı olan Köprüçayı Irmağı alabalıklarıyla da meşhurdur.

Milli Park alanı içinde yer alan ve yaygın olarak kızılçam ve makilik alanlar biçiminde yayılım gösteren ormanlar içinde 400 hektarlık saf Akdeniz serisi ormanı eşsiz değere sahip olan bir doğal güzelliktir. Köprülü Kanyon Milli Parkı, Türkiye’nin doğal güzellikler ve tarihi değerlerin birbirine karıştığı çok özel coğrafyasını hatırlatır biçimde Selge Antik Kenti’nin kalıntılarına da ev sahipliği yapar. Milli Park alanında çeşitli tarihi dönemler ait taş teraslar, köprüler ve yollar da bulunmaktadır.

İç Anadolu Bölgesi’nde Nevşehir ili sınırları içinde yer alan milli park alanı, bölgede bulunan Erciyes ve Hasan Dağı’nın geçmişte gösterdiği volkanik aktivite sonucu püskürttüğü lav ve tüflerin rüzgar ve yağmur gibi doğa olayları sonucu aşınmasıyla oluşmuş eşsiz jeomorfolojik yapıları içinde barındırır. Üstte sağlam kalan bazalt içerikli tabakanın tüften oluşan ve kolayca aşınan tabakalarla birlikte oluşturduğu ve ikonik bir görünüm kazanmış olan „peribacası“ denilen bu oluşumlar, Kapadokya olarak da bilinen bölgenin ve milli parkın simgesi durumundadır.

UNESCO tarafından Dünya Doğal ve Kültürel Mirası listesine alınmış olan bu alan, dünyadaki sayılı milli park alanlarından biridir. Tarihi boyunca insanlar tarafından önemli bir yerleşim alanı olarak kullanılmış bölgede pek peribacalarının yanında özellikle erken dönem Hristiyanlığın önemli tarihi kalıntıları olan kiliseler, şapeller ve diğer kaya oyma mekanlar bulunmaktadır. Peri bacalarının yanında platolar, glasiler ve kırgıbayırlardan oluşan muhteşem güzellikteki kayalık alanlarının arasına yerleşmiş yeşil vadileri ile Göreme Tarihi Milli Parkı ziyaretçilerine tarihin ve doğanın eşsiz güzellikleri içinde geçirilecek unutulmaz bir zamanı vaat etmektedir.

4.468 hektar alana yayılmış olan milli park alanı, Doğu Karadeniz bölgesinde Trabzon ili sınırları içinde bulunur. 1300 metre yükseklikte ve içine aldığı vadinin oluşturduğu eşsiz jeomorfolojik oluşumları dikkat çeken Altındere Vadisi Milli Parkı, 1600 yıllık bir geçmişe sahip olan Sümela Manastırını da sınırları içinde barındırır. Sümela Manastırı’nın yanı sıra iri ufaklı mabet yerleşimlerine sahip olan milli park alanı tarihi-kültürel turizm açısından paha biçilmez öneme sahiptir.

Derin ve yüksek duvarlar oluşturan Altındere Vadisi, içerdiği doğal yaşam zenginliği ile birlikte önemli su kaynaklarına da sahiptir. Vadi tabanında bulunan Meryemana Deresi, çevresindeki diğer derelerle birleşerek büyük bir akarsu olma özelliği gösterir. Trekking, kampçılık, tırmanma, sportif balık avcılığı gibi aktivitelerin de yapılabildiği milli park alanı yılda 100.000’i aşkın insan tarafından ziyaret edilir.

İç Anadolu Bölgesi’nde, Çorum ili sınırları içinde yer alan milli park, Anadolu’nun en eski uygarlıklarından biri olan Hititlere başkentlik yapmış Hattuşaş (Boğazköy) yerleşimine ait kalıntıları içinde barındırır. Hitit metinlerinde sık sık söz edilen „Hattuşa Ülkesi’nin bin tanrısı“ ifadesine uygun olarak bölgedeki arkeolojik çalışmalarda bugüne kadar 31 tapınak yapısı tanımlanmıştır.

Doğu Anadolu Bölgesi’nde, Adıyaman sınırları içinde yer alan milli parkın ana kaynak değerini Nemrut Dağı’nda bulunan arkeolojik kalıntılar oluşturmaktadır. Parkın kapsadığı alan eski çağlarda „Kommagene“ olarak bilinen bir bölgedir ve bölgede milattan önce kurulmuş bağımsız bir krallığın kalıntıları vardır. M.Ö. 62 ile 32 yılları arasında bölgenin kralı olan Antiochos’un Tümülüsü ve diğer kutsal alanlar Nemrut Dağı’nda 2150 metre yükseklikte yer almaktadır.

Nemrut Dağı Milli Parkı, sınırları içinde yer alan pek çok tarihi kalıntı, yüksekliği on metreyi bulan dev tanrı başı heykelleri ve metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle UNESCO Dünya Kültür Mirası’nda yer alan bir eşsiz değerdeki bir kültürel hazinedir. Tüm bu çarpıcı kalıntıların yanında dünya üzerinde gün doğumu ve dün batımının en muhteşem haliyle izlenebildiği yerlerden biri olması da her yıl binlerce insanın Nemrut Dağı Milli Parkı’na gelme sebeplerinden birini oluşturur.

İç Anadolu Bölgesi’nde Konya ili sınırları içinde yer alan Beyşehir Gölü’nün bulunduğu 86.855 hektarlık bir alanı kaplayan milli park, 1993 yılında ilan edilmiştir. Yüz ölçümü bakımından Türkiye’nin üçüncü büyük gölü olan Beyşehir gölü, Türkiye’nin en büyük tatlı su gölü olma özelliğini gösterir. İç Anadolu, Toroslar ve Batı Anadolu bölgelerinin kesişim noktasında yer alan milli park, bu özelliği sayesinde çok farklı habitat tiplerini bünyesinde barındırmaktadır.

Beyşehir Gölü’nün manzarasına büyük katkı yapan 2890’lik zirvesi her mevsim karlı olan Anamas Dağları milli parkın önemli doğal güzelliklerindendir. 154 km boyunca uzanan ve çok sayıda koy ve körfeze ev sahipliği yapan göl çevresi ziyaretçilerine trekking, hiking, biking ile jeep safari turları yapabilme ve çadır ya da karavanla konaklama olanakları sunar. Beyşehir Gölü içme suyu temini, sulama ve belli ölçüde plaj kullanımı ile Türkiye’nin vazgeçilmez doğal güzelliklerini içinde barındıran bir alandır.

Balıkesir’in Edremit ilçesi sınırları içinde 20.935 hektarlık alana yayılmış bir bölgeyi kaplayan Kazdağı Milli Parkı, Türkiye’nin Marmara ve Ege Bölgeleri arasındaki bir geçiş alanında yer alır. Antik çağlardan beri insanların dikkatini çekmiş doğal güzelliklere ve kaynaklara sahip Kazdağı geçmişte İda Dağı olarak adlandırılmış ve efsanelere konu olmuş bir dağdır.

Biga Yarımadası’nın en yüksek noktasını da içinde barındıran Kazdağı, içinde endemik türlerin de bulunduğu zengin bitki örtüsü ve içinde barındırdığı yabani canlı popülasyonuyla adeta bulunduğu bölgenin akciğerleri olma özelliğini gösterir. Milli Park sınırları içinde bulunan ve kuzey güney doğrultusunda uzanan derin vadilerle kanyonlar deniz etkisinin içerilere taşınmasını sağlarken, Kazdağı sahip olduğu oksijen yoğunluğuyla ziyaretçilerine tatlı bir sarhoşluk vermeyi başarır.

Çevrenin karstik topografyası ve çam ormanları güzel bir manzara oluşturmaktadır. Çok uzun ve büyük bir yeraltı sisteminin çıkış ucunda bulunmaktadır. Kızılova, Kambos ve Söbüce suyunu çeken bu büyük sistem, Oruç Düdeni Mağarası altında Altınbeşik-Düdensuyu Mağarası’nda son bulur. Böylece bu büyük yeraltı su sistemi, kuş uçuşu 100 km’den fazla uzunluğu ile dünyadaki en uzun ve büyük karst sistemlerinden biridir. Mağara içinden çıkan su Beyşehir Gölü ile bağlantılıdır. Su içinde kaldığı için mağarada gezinti, sandal ve kayıklarla yapılmaktadır.

Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Artvin sınırları içinde yer alan V tipi, dar tabanlı ve derin karakterli bir jeomorfolojik oluşum olan Hatila Vadisi’ni içinde barındıran milli park alanı 16.944 hektarlık bir bölgeye yayılmıştır. Karadeniz Bölgesi’nde yer almasına rağmen, Akdeniz bölgesi bitki türlerini de barındırma özelliği gösteren vadi zengin bitki örtüsü ve barındırdığı yaban hayatı çeşitliliğiyle doğa yürüyüşü, fotoğrafçılık gibi ekoturizmin pek çok biçimine imkan tanımaktadır.

Hatila Vadisi’nin içne yerleşmiş Hatila Deresi’nin ve bir çok yan derelerin bulunduğu milli park alanı, vadi boyunca değişik kayaç türleri ve kimi bölgelerde yamaçların %100’e varan eğim oranıyla ziyaretçilerine eşsiz manzaralar sunar. Vadi boyunca yer alan eğim kırıklarının oluşturduğu şelale yapıları da görülmeye değerdir. İlginç jeolojik ve jeomorfolojik özelliklerinin yanı sıra flora ve fauna zenginliğiyle de alan önemli bir rekreasyon potansiyelini içinde barındırır. Milli Park sahası içerisinde ziyaretçilerin günübirlik ve kamp kullanımı için belirlenmiş yerler bulunmaktadır.

Artvin ili sınırları içinde, Türkiye’nin Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer alan bir milli parktır. Sahara ve Karagöl olmak üzere iki bölüme ayrılan milli park alanında; göl, orman, yayla farklı doğal ve kültürel nitelikler bir arada bulunmaktadır. Şavşat ilçe merkezinin 45 km. kuzeyinde yer alan bir heyelan gölü olan Karagöl, etrafı ormanlık alanlarla çevrili eşsiz bir doğa harikasıdır.

Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Rize ili sınırları içerisinde bulunan milli park, bölgenin en yüksek dağları olan Kaçkarları içinde barındırmaktadır. En yüksek noktası 3932 m olan Kaçkar Dağları aynı zamanda ülkenin en çok yağış alan bölgelerini kapsadığı için milli park sınırları hem zengin ve gür bir bitki örtüsüyle kaplıdır hem de alanda büyük akarsular yer alır.

Fırtına Deresi, Hemşin Deresi gibi büyük akarsuların çevrelediği milli park alanı, eşsiz doğal güzellikleri ve Doğu Karadeniz’in kendine özgü coğrafi yapısının en güzel örneklerini barındıran peyzajıyla ziyaretçilerini beklemektedir. Bölgeye gelen ziyaretçilere, doğa fotoğrafçılığı, dağcılık, kaya tırmanışı ve trekking gibi aktivitelerle birlikte kayak ve rafting gibi sportif faaliyetler yapma imkanını da sunan Kaçkar Dağları Milli Parkı, aynı zamanda yörenin geleneksel yaylacılık kültürüyle de tanışma fırsatını bünyesinde taşır.

Türkiye’nin güney kesimlerinde uzanan Toros Sıradağları’nın en yüksek zirvelerinin yer aldığı Aladağları içine alan Milli Park Alanı; Kayseri, Niğde ve Adana illerinin sınırlarına yayılmış durumdadır. 55.064 hektar alana sahip olan Milli Park özellikle içinde barındırdığı jeolojik oluşumlar bakımından dikkat çekicidir. Alanda bulunan buzul gölleri ve Karpuzbaşı Şelale’leri görülmeye değer doğal güzelliklerdir.

Aladağlar Milli Park’ı kamp yapmak isteyenler için uygun alanlara sahip olduğu gibi, dağcılık, yürüyüş, olta balıkçılığı gibi sportif aktiviteler yapmak isteyenler için de oldukça elverişli bir alandır. Milli Park alanı içinde bulunan bir mağara da Hz. Meryem’in Hz. İsa’yı dünyaya getirdiği mağara olarak ünlenmiştir ve kültür turizmi açısından önemli bir kaynak değer oluşturmaktadır.

Adını, eşsiz bir doğa harikası ve görülmeye değer bir yer yüzü şekli olan Saklıkent Kanyon’undan alan bu milli park, Türkiye’nin güneybatısında Antalya ve Muğla kentleri arasında yer almaktadır. Eşen Çayı’nın bir kolu üzerinde ortaya çıkmış olan kanyon, 1000-1100 metre yükseklikte oldukça dik vadi yamaçlarına sahiptir.

Sınırları içinde Frigya Uygarlığı’nın önemli merkezlerinden biri olan Colossae antik kentini de barındıran milli park, bu sayede ziyaretçilerine milattan önceye tarihlenen pek çok kaya mezarını görme imkanı da tanımaktadır.

Dikkat çekici pek çok bitki türüne ev sahipliği yapan milli park ekosistemi içinde kimileri soyları tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan pek çok hayvan türü de yaşar. Öyle ki, Türkiye’de rastlayabileceğiniz 132 memeli türünün 40’ı bu bölgede yaşamaktadır. Küre Dağları Milli Parkı, bitki örtüsü ve barındırdığı hayvan türlerinin yanı sıra, jeolojik oluşumlarıyla da dikkat çekicidir. Karstik jeolojik oluşumlar bakımından da zengindir. Valla Kanyonu, Ilgarini Mağarası bu oluşumların en önemlileri ve görülmeye değer olanlarındandır. Ayrıca yüksekliği 15 metre olan ve döküldüğü yerde doğal bir havuz oluşturan Ilıca Şelalesi de milli parkın görülmeye değer güzellikleri arasındadır. Küre Dağları’nda konaklama, rehberlik gibi ziyaretçi hizmetleri gerçekleştirilmektedir.

Türkiye’nin Doğu Anadolu bölgesi’nde yer alan milli park alanı, Ağrı ili sınırları içindedir. 5.137 metre yüksekliği ile Türkiye’nin en yüksek coğrafi şekli olan Ağrı Dağı ve çevresini kapsayan milli park, özellikle dağcılık ve dağ ekoturizmi olanaklarıyla dikkat çekmektedir. Semavi dinler açısından büyük önemi olan ve bütün dünyaca bilinen Nuh Tufan’ı ve Nuh Peygamberin gemisinin indiği alanın da Ağrı Dağı Milli Parkı sınırları içinde yer alması alanın tarihi ve kültürel olarak eşsiz bir değer kazanmasını sağlamıştır.

Doğal güzellikleri ile doğa yürüyüşü ve fotoğraf tutkunlarının da büyük ilgi gösterdiği Ağrı Dağı Milli Parkı Büyük ve Küçük Ağrı Dağları ve Meteor Çukur ile Nuh’un Gemisi’nin bulunduğu üç alandan oluşur. Alaska’daki meteor çukurundan sonra dünya üzerindeki ikinci büyük göktaşı çukuru Ağrı Dağı Milli Parkı sınırları içinde bulunandır. Ağrı Dağı’nın zirvesindeki buzul da Türkiye topraklarındaki en büyük buzuldur.

Türkiye’nin Kuzeybatısında Edirne ili sınırları içinde yer alan milli park alanı, Gala ve Pamuklu göllerini içinde barındırmaktadır. Sulak saha, göl ve orman ekosistemlerinin bir arada görülebildiği 6.087 hektarlık milli park alanında bu ekosistemlere ait pek çok canlı türünün yanında yer alan 130 kuş türü bölgenin önemli doğal değerini oluşturmaktadır. İçlerinde tepeli pelikan, çeltikçi ve küçük karabatak gibi nesli son derece azalmış türler de yer alan bu kuşlar Gala Gölü ve Pamuklu göllerinin oluşturduğu sulak alan önemli bir yaşama sahası özelliği gösterir.

Özellikle piknik, doğa yürüyüşü ve kuş gözlemi yapma olanaklarının bulunduğu Gala Gölü Milli Parkı sahip olduğu doğa güzellikler ve içinde barındırdığı yaban hayatı potansiyeliyle ziyaretçileri için verimli bir rekreasyon alanı konumundadır.

Bu türlerden bazılarının; göç, barınma ve üreme bölgesi olması nedeniyle Sultan Sazlığı, su kuşlarının yaşamı açısından uluslararası öneme sahip sulak alanların korunmasına yönelik olarak geliştirilen RAMSAR sözleşmesi kapsamına alınmıştır. Sultan Sazlığı Milli Parkı’nın kapsadığı alan içinde yaşayan ve sayıları 130.000’i bulan su kuşu ve bölgenin ev sahipliği toplam 251 farklı kuş türü milli parkın ayrı bir önem kazanmasını sağlamıştır.

Şanlıurfa ilinin güneybatısında, Tektek Dağları üzerinde bulunan 19.335 hektarlık bir alana yayılmış olan parkın ana kaynak değerini arkeolojik ve kültürel kalıntılar oluşturur. Alanda bulunan Şuayp Şehri Harabeleri ve Soğmatar Harabeleri insanlık tarihine ilişkin eşi bulunmaz kalıntılar olarak milli parka asıl değerini vermektedir.

M.S. 3. veya 4. yüzyıla ait bir şehir olduğu düşünülen Şuayp Şehri’ne ait kalıntılar oldukça geniş bir alana yayılmaktadır. Kaya mezarları üzerine kesme taşlardan inşa edilmiş binaların kalıntıları kent merkezinde bulunmaktadır. Halk arasındaki bir inanca göre Şuayp peygamber bu kentte yaşamıştır ve kalıntılar arasındaki bir mağara da Şuayp Peygamberin makamı olarak ziyaret edilir. Soğmatar Harabeleri ise kökü Harran Sin kültürüne dayanan Sabizm ve Baştanrı Marihala’nın kültür merkezi olduğu düşünülen bir ören yeridir. Burada geçmişte pagan tanrılarına ibadet edilmiş ve kurbanlar sunulmuş bir açıkhava mabedinin kalıntıları bulunur.

Türkiye’nin Kuzeybatısı’nda Bulgaristan sınırında bulunan İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı Kırklareli ili sınırları içinde kalmaktadır. Yıldız (Istranca) Dağları’ndan Karadeniz’e doğru akan derelerin taşıdığı alüvyonların birikmesi ve mevsimsel olarak sular altında kalması sonucunda oluşan longoz ormanları milli park alanının asıl kaynak değerini oluşturur. Mevsimsel su basar ormanlar, bataklıklar ve tatlı su gölleri ile kıyı kumullarını bir arada bulunduran ekosistemsel bir çeşitliliğin nadir örneklerinden olan bölgede zengin sucul bitki örtüsüne sahip beş tane de göl bulunmaktadır.

Doğu Anadolu Bölgesi’nde Erzurum ilinin sınırları içerisinde yer alan milli park alanı önemini, Türkiye tarihine 93 Harbi olarak geçmiş olan Osmanlı-Rus Savaşı’nda işgal güçlerine karşı topraklarını ellerinde bulunan kısıtlı imkanları kullanarak savunan ve işgal güçlerine geçit vermeyen Erzurum halkının tarihi kahramanlığından alır.

İç Anadolu Bölgesi’nde Ankara ili sınırlarında yer alan milli park 13.850 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Milli Park asıl kaynak değerini, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş ve bağımsızlık mücadelesi olan Kurtuluş Savaşı’nda bir dönüm noktasını ifade eden Sakarya Meydan Savaşı’nın gerçekleştiği alana kurulmuş olmasıyla elde eder.Ankara’nın Haymana ve Polatlı ilçeleri sınırlarında yer alan bu alada Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasına giden yolda kullanılmış ve savaşın gerçekleştiği siperler, mevziler, şehitlikler bulunmaktadır.

Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Milli Park alanı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş ruhu ve Kurtuluş Savaşı sırasında verilen mücadelenin tarihi, kültürel ve manevi değerlerinin korunarak gelecek kuşaklara aktarılması açısından önemli bir rol oynamaktadır. Yalnızca Türkiye’li değil, bütün Dünya’dan tarih meraklılarının ilgisini çekecek savaş anılarıyla dolu bu alan ziyaretçilerini beklemektedir.